DÜZCE ÜNİVERSİTESİ BİR İLKE İMZA ATTI

              06 Şubat günü Kahramanmaraş merkezli çifte deprem haberlerini gördüğümüzde tüm Düzceliler olarak aklımıza ilk gelen 17 Ağustos ve 12 Kasım depremlerindeki acı hatıralarımızdı. Yıkılan evlerimiz, yuvalarımız, kaybettiğimiz sevdiklerimiz, göç edip giden yakınlarımız geçti gözlerimizden. Bu satırların yazarı fakirde 17 Ağustos Depremi’nde yaralanmış, yaralı hali ile il il hastane hastane dolaştırılmıştı. Takdir-i İlahî. Alacak nefesimiz, yaşayacak günümüz varmış. Bu sebeple deprem konusunda hassasiyetimiz had safhadadır. Bundan olsa gerek tarihsel depremler akademik açıdan ilgi alanımız oldu ve tarihsel depremler ile ilgili makaleler kaleme aldık ve almaya da devam ediyoruz. Hatta bu yıl içerisinde yurt dışında uluslararası bir sempozyumda geçmişte olan bir depremi bildiri olarak sunacağız.   

                Geçtiğimiz 23 Kasım’da yaşadığımız 6 şiddetindeki depremin ardından devam eden depremler, Düzce’miz başta olmak üzere tüm ülkemiz için kaygılarımızı iyice arttırdı. 06 Şubat Depremi ile başlayan deprem fırtınası maalesef henüz nihayetlenmedi. Görünen o ki daha birkaç ay daha bölge sallanmaya devam edecek. Binlerce canın yok olup gitmesine, milyarlarca dolarlık hasara, uzun yıllar etkisi gitmeyecek psikolojik ve sosyolojik travmalara yol açan depremlerden korunmak ya da en az hasarla atlatmak için neler yapılmalı?

                İşte bu soruların cevabını bulmak üzere, 14 Mart 2023 günü, 06 Şubat depremleri sonrası deprem yönetimi ile ilgili ilk bilimsel toplantı Düzce Üniversitesi Rektörlüğü ve Siyasal Bilgiler Fakültesi tarafından organize edildi. Çalıştay toplantısına Düzce Valisi Cevdet Atay, 65. Dönem T.C. Bilim, Sanayi Teknoloji Bakanı ve Düzce Belediye Başkanı Dr. Faruk Özlü, Düzce Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Nedim Sözbir, protokol üyeleri, davetli konuşmacılar, öğretim üyeleri ve basın mensupları katıldı. Bir deprem tarihçisi olarak bizde Çalıştaya dinleyici olarak katılmak istiyorduk. Zirâ hem sabah hem de öğleden sonra derslerimizin olması nedeniyle katılamadık. Ancak çalıştayın her iki oturumunun da Youtube’a yükleneceğini bildiğimizden rahattık. Bu hafta sonu oturduk yaklaşık altı saat süren oturumları notlar alarak izledik.

                Çalıştayın açılış konuşmasında Üniversitemizin başarılı akademisyenlerinden Akçakoca Bey Siyasal Bilgiler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ayfer Gedikli Hocamız, ülkemizde yaşanan depremler nedeniyle çalıştaya hüzünlü bir şekilde başladıklarını ifade etti. Ayrıca Prof. Dr. Ayfer Gedikli Hocamızın konuşmasından kendisinin de 17 Ağustos 1999 Gölcük Depremi’nde enkaz altında kaldığını ve yaralandığını öğreniyoruz. İlk olarak Kahramanmaraş merkezli depremlerde sonrasında ise olacak tüm depremlerde bilim insanları olarak bizler neler yapabilirize dair çalışmalar içerisinde olduklarını söyledi. Akçakoca Bey Siyasal Bilgiler Fakültesi’nin öncülüğünde ve Mühendislik Fakültesi ile iş birliği içerisinde bu çalıştayı düzenlediklerini söyledi. Akademisyenler, siyasetçiler ve bürokratların her fikrinin, çalıştay raporuna önemli bilgi kaynağı olacağını belirtti. Prof. Dr. Ayfer Gedikli Hocamız, çalıştay sonrasında ortaya çıkacak raporu da karar mekanizmalarına sunacaklarını ifade etti.

                Değerli Rektörümüz Prof. Dr. Nedim Sözbir Hocamız açılış konuşmasında, Kahramanmaraş’ın Pazarcık ve Elbistan ilçelerinde meydana gelen ve Kahramanmaraş’la birlikte birçok ilimizi etkileyen deprem felaketinin kendilerini derinden üzdüğünü belirterek sözlerine başladı. Depremde hayatını kaybeden vatandaşlarımıza Allah’tan rahmet, yaralılara da acil şifalar diledi.  Hepimizin başı sağ olsun diyerek sözlerine devam etti. Hocamız deprem yönetiminin;  bürokratik, teknik, ekonomik, sosyal ve çevresel boyutlarıyla değerlendirileceği çalıştayın, faydalı sonuçlar getirmesini temenni etti.

                65. Dönem T.C. Bilim, Sanayi Teknoloji Bakanı ve Düzce Belediye Başkanı Dr. Faruk Özlü yaptığı konuşmada özellikle kentsel dönüşüm konusuna değindi. Sayın Bakanımız konuşması boyunca çok önemli ve değerli tespitlerde bulundu. Özellikle “Ben aslında savunma sanayi uzmanıyım, uzun yıllar savunma sanayiinde çalıştım. Savunma sanayiinin ne kadar önemli olduğunu biliyoruz. Ancak bu son depremden sonra ülkemiz için savunma sanayiinden daha önemli bir konu olduğunu çok iyi anladık. Bu da kentsel dönüşüm konusu” ifadeleri oldukça ilgi çekiciydi. Yine konuşmasında Düzce’nin kentsel dönüşüm konusunda birçok ile göre şanslı olduğunu ve yapı stokunun %80’inin yeni olduğunu,  kalan %20’lik eski yapı stokunun da en kısa sürede dönüştürülmesi için çalışmalara başlanacağını sözlerine ekledi. Sayın Bakanımızın bu sözleri yüreğimize su serpti.     

                17 Ağustos ve 12 Kasım gibi iki önemli deprem geçmişi olan Düzce’de düzenlenen uluslararası çalıştay toplantısında deprem yönetimi, sorunları ve çözüm önerileri konuları ele alındı. Halen enkaz kaldırma çalışmalarının devam ettiği deprem bölgesinde yaşanmakta olan altyapı, üstyapı, enkazların kaldırılıp yeniden konut yapımının gerçekleşmesi, göç eden bölge halkının yeniden topraklarına döndürülmesi ve depremin ekonomik, sosyal ve psikolojik yaralarının sarılması açısından sorunlar ve çözüm önerileri masaya yatırıldı.

                Düzce Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Nedim Sözbir, Siyasal Bilgiler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ayfer Gedikli ve Genel Sekreter Nihat Yıldız başkanlığında organize edilen çalıştay toplantısına ülkemizin farklı üniversitelerinden ve farklı disiplinlerden çok sayıda değerli bilim insanı iştirak ettiler. Deprem bölgesinde aktif görevli olan Düzce Eski Valisi Doç. Dr. Zülkif Dağlı, AFAD yetkilileri Prof. Dr. Orhan Tatar ile Prof. Dr. Kürşat Esat Alyamaç, deprem bölgesinin mevcut sorunlarını ve çözüm önerilerini açıkladılar. Toplantıda dikkat çeken bir diğer konu yeniden yapılanmanın nasıl finanse edileceği idi. Geçtiğimiz haftalarda Dünya Bankası, bölgenin yeniden deprem öncesi duruma getirilmesi için yaklaşık olarak 40 milyar dolara ihtiyaç olduğunu açıklamıştı. Yurt içinden vatandaşlarımızın yaptıkları yardımlar yanında yurt dışından da yardımlar gelmeye devam ediyor. Ancak bu büyüklükte bir felaketin maliyetlerinin sadece yardımlarla ve doğrudan kamu kaynakları ile finanse edilmesi oldukça güç görünüyor. Bu çerçevede Prof. Dr. Seyfettin Erdoğan İslami finansal enstrümanların ve İslami hisse senedi olan sukukun konut ve altyapı yatırımlarında ucuz ve faizsiz finansman kaynağı olarak kullanımı konusunda alternatif politika önerilerinde bulundu. Prof. Dr. Ercan Oktay, deprem sonrası yaşanan iç göçün tersine döndürülmesi için uygulanabilecek politikalar üzerinde önemli açıklamalarda bulunurken, bina yapımında önceliğin iş ve istihdam alanlarına verilmesinin tersine göçü olumlu etkileyeceği üzerine açıklamalar yaptı.

Düzce Siyasal YouTube kanalı üzerinden canlı olarak yayınlanan çalıştay, yurt içi ve yurt dışı katılımcıların konuşmalarıyla tamamlandı. Çalıştayda yapılan tüm açıklamalar ile soru cevap fasıllarında elde edilen tüm veriler çalıştay sonuç raporunda toplanacak. Çalıştay raporu, ilgili bakanlık ve kurum ve kuruluşların ve politika yapıcıların istifadesine sunulacak. Deprem felaketinin etkilerinin halen devam ettiği bu dönemde böylesine hassas bir konuyu diğer tüm üniversite ve kurumlardan önce ele alarak ülkemizin her yerinden değerli bilim insanları ve bürokratları bir araya getiren Düzce Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Nedim Sözbir hocamıza, Siyasal Bilgiler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ayfer Gedikli hocamıza ve Genel Sekreter Nihat Yıldız’a Düzceliler adına şükranlarımızı sunuyoruz.

Doç. Dr. Fatih ÖZÇELİK