DÜZCE’NİN DÜNYACA ÜNLÜ ŞAMPİYON GÜREŞÇİLERİ Doç. Dr. Fatih ÖZÇELİK

Değerli 81Düzce Haber okuyucuları bu haftaki yazımızda ünü ülke sınırlarını aşan üç
şampiyon güreşçiden bahsedelim istedik. Bu isimler: Çolak İsmail, Nurettin Zafer ve Haydar
Zafer’dir. Ata sporumuz olan güreş, Balkan ve Rumeli göçmenlerinin XIX. Yüzyıl ve XX. Yüzyıl
başlarında Düzce Kazasına göç etmeleriyle Düzcelilerin sosyal ve spor hayatında daha önemli hale
geldi. Özelliklede yağlı güreşler gün geçtikçe büyüyen kazanın başlıca eğlencelerinden birisi oldu ve
Düzce birçok güreş organizasyona ev sahipliği yapmaya başladı. Düzce’de güreşler genelde Uzun
Mustafa çayırında, Pırpır köyü merasında, Gümüşova Dedekoru çayırında yapılırdı. Buralarda yapılan
yağlı ve karakucak güreşleri Düzceli güreşçiler için Kırkpınar öncesi antreman niteliği taşırdı.
Kırkpınar'da mücadele edecek olan pehlivanlar önce Düzce'deki sınavları geçer ve ardından
Kırkpınar'da mücadele ederdi. Defalarca Kırkpınar başpehlivanlığını kazanmış Tekirdağ'lı Hüseyin,
Çolak İsmail ve Ordulu Mustafa Kırkpınar'da mücadele eden Düzcelilerdir. Düzce'deki güreş
etkinliklerine örnek olarak 22 Mayıs 1949 Pazar günü Halkevi Başkanlığı’nın organizasyonuyla
yapılan ve birçok pehlivanın katıldığı yağlı güreş organizasyonu örnek verilebilir. Bu müsabakanın
galibi Mudanyalı Sabri'yi yenen, 1947-1948 Türkiye birincisi "Düzceli Çolak İsmail" olarak tanınan
İsmail Atay’dır.
Düzce minder güreşlerinde de önemli başarılara imza atmış güreşçilere sahipti. Bu
güreşçilerden ilki yukarıda adı geçen "Çolak İsmail" olup, yağlı güreşler haricinde minderde mücadele
etmekteydi. 1918’de Düzce'nin Çakırlar Çiftlik Köyü'nde doğdu ve 1936’da güreşe başladı. 1938’de
minder güreşlerinde millî takıma seçildi. 1946’tan itibaren de Kırkpınar başpehlivanlık güreşlerine
katılmaya başladı.
İkincisi ise Düzce'nin Konuralp ilçesinin Aybaşı köyünde 1916’da doğan Nurettin Zafer'di. 93
harbi olarak adlandırılan 1877- 1878 yıllarında gerçekleşen Osmanlı-Rus savaşı sonrasında
Kafkasya'dan Düzce'ye göç eden bir ailenin dokuz çocuğunun sekizincisi olarak dünyaya geldi.
Babasının Çanakkale Savaşı'nda şehit düşmesinden dolayı yetim büyüdü. Güreşe, 15-16 yıllarında o
dönemin en popüler sporu olan karakucak ve yağlı güreşle başladı. Bolu'da 1937’de düzenlenen bir
yağlı güreş müsabakasında dönemin Kastamonu Valisi olan Mehmet Avni Doğan'ın dikkatini çekti.
Vali Doğan tarafından Kastamonu'ya götürülen Nurettin Zafer Kastamonu Güreş Takımı kadrosuna
alındı. Yeni takımıyla 1938’de Ankara'da düzenlenen Türkiye Şampiyonası'na katıldı. 66 kilonun ve
Türkiye'nin yetiştirdiği dünyaca ünlü güreşçi Yaşar Doğu ile başa baş bir güreş çıkarınca tüm
dikkatleri üzerinde topladı. Başarılı ve gelecek vaat eden bir güreşçi olmasından ötürü Ankara silah
fabrikasında işe alındı. 62 kiloda Türkiye Güreş Millî Takımı'nın değişmez bir güreşçisi oldu. 1949

Avrupa Şampiyonası'nda Millî mayoyu giyen Zafer, 1.76 metre boyu ile kilosunda dünyanın en uzun
boylu güreşçisiydi. 1949’da İstanbul'da düzenlenen Avrupa Serbest Güreş Şampiyonası'nda 1
numarayla başladığı güreşlerin ilk turunda Mısırlı Mahmud Ali Hasan'ı, ikinci turda Finli İlmari
Ruikka'yı tuşla yendi. Üçüncü turda ise İsveçli rakibi Olle Anderberg'i sayı ile yendi. İranlı Hasan
Sadiyan'ı yenmesine rağmen, juri Nurettin Zafer'in tuşla kaybettiğine hükmetti. Bu nedenle bronz
madalyada kaldı. Onun yerine sayıyla mağlup ettiği İsveçli Olle Anderberg birincilik kürsüsüne çıktı.
1951 yılında Helsinki'de yapılan Dünya şampiyonasında millî mayoyu tekrar giydi. İsveçli Henry
Holmberg, Finli Ruika gibi iki yetişmiş güreşçiyi sayı, İranlı Mehdi Mugharabi ile Alman Ferdinan
Schmitz'i tuşla yenerek 62 kiloda Dünya Şampiyonu oldu. Nurettin Zafer, uzun boyuna göre az olan
kilosunun getirdiği dezavantajı mükemmel tekniği ile avantaja dönüştürmeyi başardı. Ayrıca "arap" ve
"kilit" adı verilen yeni oyunlar geliştirmesi nedeniyle de en teknik güreşçilerden biri olarak gösterildi.
25 Haziran1991’de vefat eden Nurettin Zafer'in mezarı Düzce'deki aile kabristanında bulunmaktadır.
Dünyaca ünlü üçüncü güreşçi ise 1917’de dünyaya gelen Nurettin Zafer'in kardeşi Haydar
Zafer'dir. Dokuz kardeşin en küçüğü olan Haydar Zafer doğduktan kısa bir süre sonra babası
Çanakkale Savaşı'nda şehit düştü. Diğer kardeşlerine göre daha gürbüz ve güçlüydü. Bu özelliklerini
fark eden ağabeyi Nurettin Zafer tarafından güreş sporuna yöneltildi. Yağlı güreşte yerel başarılar elde
eden Haydar Zafer, 1940’da vatani görevini yapmak üzere askere gitti. Beş seneyi aşkın bir süre
askerlik yaptı. 1945’de II. Dünya Savaşı sonrasında Düzce'ye döndü. Yine ağabeyi Nurettin Zafer
tarafından Ankara'ya götürüldü. Ankara'da ağabeyinden minder güreşini öğrendi. Acı bir kuvvete
sahip olan Haydar Zafer, ağabeyinin öğrettiği tekniklerle kısa sürede Millî Takımın 79 kilo güreşçisi
oldu. Ankara'dan Kasımpaşa Güreş Kulübü'ne transfer oldu. Dünya Şampiyonası başarılarına bu
kulüpte imza attı. Dünya Şampiyonu olduğu 1951 Helsinki Dünya Şampiyonası'nda ilk turda İranlı
Gulam Reza Tahti ile güreşti. Efsanevi güreşçi Tahti'yi sayı ile yenmeyi başardı. İkinci turda
Finlandiyalı Aorno Seppala'yı evinde mağlup etti. Finalde İsveçli Göte Ekström'ü de sayı ile yenerek
ilk Dünya Şampiyonluğu ünvanını kazandı.1952 Helsinki Olimpiyatları'nda olimpiyat beşincisi oldu.
1955 Dünya Grekoromen Şampiyonası'nda da Millî formayı giydi. Aktif güreşçiliği bıraktıktan sonra
uzun yıllar Haliç Güreş Kulübü'nde antrenörlük yaptı. Antrenörlük yıllarında ise Türk güreşine yeni
isimler kazandırdı. 1994’de vefat eden Haydar Zafer Düzce'de bulunan aile kabristanlığına defnedildi.
Değerli 81Düzce Haber okuyucuları bu hafta da bize ayrılan sütunın sonuna geldik. Haftaya yeni bir
yazı ile kaşınızda olacağız…